طیف گسترده‌ای از منابع تامین مالی در دسترس شرکت‌های کارآفرین و نوآور قرار دارد و روش‌های مختلفی برای دسته‌بندی این روش‌های تأمین مالی پیشنهاد شده است. برای مثال دیکینز و فریل (۲۰۰۳) منابع تأمین مالی شرکت‌های کارآفرینی را به دو دستۀ بیرونی و درونی تقسیم کرده‌اند (شکل ۱).
شکل ۱٫ منابع تأمین مالی شرکت‌های کارآفرینی
گودرزی و امانی‌اقدم (۱۳۸۹) منابع تأمین مالی را با توجه به میزان مخاطرۀ سرمایه‌گذار و مراحل دورۀ عمر شرکت دسته‌بندی کرده‌اند (شکل ۲). در مرحلۀ بذرپاشی (تکوین) هزینه‌های شرکت کم است و شرکت هنوز درآمدی ندارد. اما مخاطرۀ سرمایه‌گذاری در این مرحله زیاد است. در این مرحله از سرمایۀ تأمین‌شده از بدهی، سرمایۀ کارآفرینان و حمایت‌های دولتی برای تأمین مالی استفاده می‌شود. در مرحلۀ آغازین، سرمایه‌گذاران خصوصی و سرمایه‌گذاران خطرپذیر نیز وارد عرصۀ تأمین مالی شرکت می‌شوند. در مرحلۀ توسعه، با کاهش مخاطره، حمایت‌های دولتی متوقف شده و با عرضۀ عمومی شرکت در بازار سهام، سرمایۀ عمومی برای تأمین مالی شرکت جذب می‌شود.
شکل ۲٫ منابع مختلف تأمین مالی با توجه به میزان مخاطرۀ سرمایه‌گذار و دورۀ عمر شرکت
مک بیرد (۲۰۱۰) با استفاده از دسته‌بندی مشابهی، با در نظر گرفتن نمونه‌ای شامل ۲۷۵ بنگاه در اروپا، میزان استفاده از هر منبع را با توجه به عمر شرکت بررسی کرده است (شکل ۳). این بررسی حاکی از تغییر سهم منابع تأمین مالی بسته به عمر و رشد شرکت است. در سال‌های اولیۀ فعالیت شرکت، پس‌اندازهای شخصی، خانواده و دوستان منبع اصلی تأمین مالی است. منابع دیگری که در مراحل اولیۀ عمر شرکت نقش مهمی دارند عبارت است از وام‌های بلندمدت، فرشتگان کسب‌وکار و سرمایه‌گذاران خصوصی و سرمایه‌گذاری خطرپذیر. هم‌زمان با رشد شرکت‌ها، نقش این منابع در تأمین مالی کاهش یافته و سود تسهیم‌نشده (انباشته)، وام‌های بانکی کوتاه‌مدت و اضافه برداشت بانکی عمدۀ منابع لازم برای بنگاه را تأمین می‌کنند.
شکل ۳٫ منابع تأمین مالی با توجه به عمر شرکت
در مقاله‌های بعدی، توضیحات اجمالی دربارۀ سازوکارهای مختلف تأمین مالی توسعۀ فناوری ارائه می‌شود.
منبع
۱) بیگدلو مهدی، ۱۳۸۳، بررسی منابع گوناگون تأمین مالی کارآفرینان، در: اولین همایش ملی صنعت سرمایه‌گذاری مخاطره‌پذیر (۲۸ ـ ۲۹ مرداد)، جهاد دانشگاهی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
۲) گودرزی حجت‌الله، امانی‌اقدم مهرداد، ۱۳۸۹، شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر؛ فرایند تصمیم‌گیری، ساختار سازمانی و کنترل، در: سومین کنفرانس توسعۀ نظام تأمین مالی در ایران (۲۰ دی)، مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما تهران، مجموعه مقالات سومین کنفرانس توسعۀ نظام تأمین مالی در ایران، صص. ۱۴۳ـ۱۷۷
۳) Mac an Bhaird Ciaran, 2010, “Resourcing small and medium Sized Enterprises; A Financial Growth Life Cycle Approach”, [Electronic Book], Springer, Available at: http://en.bookfi.net/book/1163943. [11/05/1395]