رهبران نظامی، با درونی‌سازی آموزه‌های کتاب هنر جنگ‌آوری سن تزو، آموزه‌های نظامی ناپلئون بناپارت و اصول جنگ‌آوری کارل فون کلاوزویتس، توانسته‌اند در نبردهای مختلف پیروز شوند. در این کتاب‌ها، اصولی برای رهبری سازمان‌های بزرگ در زمان آشوب و چالش‌های بزرگ ارائه شده است. در دوران بحران کووید ۱۹، می‌توان از این آموزه‌ها در دو حوزه راهبردی و رهبری استفاده کرد. در بخشی از مقاله مکنزی با عنوان «آموزه‌های ژنرال‌ها: تصمیمات قاطعانه در میان آشوب ناشی از بحران» به این اصول به شرح زیر اشاره شده است:
-
اصول راهبردی
- یک هدف کلان فراگیر را انتخاب کنید و روی آن تمرکز کنید. برای دستیابی به هدف در شرایط پیچیده، به هدف کلان ساده و شفافی نیاز دارید که همه بتوانند آن را درک کنند. به منظور حفظ منابع، باید فعالیت‌هایی که در راستای پیشبرد هدف کلان نیست، متوقف شود.
- هم‌زمان با بروز بحران، تاب‌آوری خود را حفظ کنید. این نکته به معنای حفظ تعادل بین خسارت ناشی از بحران و دستیابی به اهداف حیاتی است و مستلزم مدیریت مخاطره، حفاظت از دارایی‌های ارزشمند و تمرکز منابع روی اهداف کلان دست‌یافتنی است.
- اقدامات تهاجمی را در نظر داشته باشید. این اقدامات، بیانگر رویکرد قدرتمند و قاطع در استفاده از فرصت‌ها است.
- عناصر غافلگیری و نوآوری را به‌کار بگیرید. این عناصر به شما کمک می‌کند ابتکار عمل را در دست داشته باشید؛ که پیش‌شرط حیاتی موفقیت است. برای مثال، در طول بحران کنونی، روش‌های جدید تفکر (شامل شکستن برخی قواعد) می‌تواند ظرفیت درمان ارائه‌دهندگان خدمات سلامت را افزایش دهد و به کسب‌وکارها امکان بازگشت سریع‌تر به محیط کار یا خدمت‌رسانی بهتر به مشتریان را بدهد.
- این نکته را بپذیرید که تمرکز روی اقدامات اصلی، ممکن است مستلزم صرفه‌جویی در سایر برنامه‌ها باشد. ممکن است تجهیز فیزیکی منابع لازم نباشد، اما باید قدرت نبرد کافی برای اقدام در نقاط و زمان‌های حیاتی را داشته باشید.
- برای دوام آوردن در این نبرد، نیروی خود را حفظ کنید. رهبران باید با صرفه‌جویی در منابع، اقدام به اولویت‌بندی کنند تا بتوانند منابع را به فعالیت‌ها و اقدامات مختلف تخصیص دهند.
-
اصول رهبری
- روحیه خود را حفظ کنید. حفظ روحیه در شرایط چالش‌برانگیز، کلید موفقیت است. استواری، شجاعت، اطمینان و امید پایدار، ویژگی‌های افراد و تیم‌های باروحیه است.
- انعطاف‌پذیری خود را حفظ کنید. به منظور بهره‌برداری کامل از قدرت سازمان، انعطاف‌پذیری برای تشویق تفکر خلاق و سنجیده در میان کارکنان ضروری است. انعطاف‌پذیری را می‌توان با سرعت عمل و واکنش افراد یا سرعت عمل فرمانده برای در دست گرفتن ابتکار عمل اندازه‌گیری کرد.
- همکاری را تشویق کنید. روحیه تیمی و آموزش، زیربنای دستیابی به اهداف است. همکاری متکی به سه عنصر در هم تنیده است: حسن نیت و اعتماد متقابل؛ هدف مشترک؛ و تقسیم وظایف شفاف.
تئودور روزولت، بیست و ششمین رئیس جمهور آمریکا، می‌گوید: «اگر آبراهام لینکلن در دوران صلح زندگی می‌کرد، هیچ‌کس او را نمی‌شناخت.» دوران بحران کرونا نیز زمانی است که رهبران کسب‌وکارها، مانند ژنرال‌های بزرگ، می‌توانند سازمان‌های خود را برای مقابله با بحران توانمند کنند. مدیران عامل، می‌توانند با بهره‌گیری از آموزه‌های فرماندهان نظامی و تطبیق روش کاری خود با شرایط موجود، از فرصت بحران کووید ۱۹ برای قوی‌تر کردن سازمان و ماندگار کردن نام خود استفاده کنند.
منبع:
Atsmon Yuval, Chinn David, Hirt Martin, Smit Sven, 2020, Lessons from the generals: Decisive action amid the chaos of crisis, in “The Next Normal, Reimagining the post-pandemic organization Leading through a time of massive upheaval”, November 2020